Einn Kani eða tveir Kanar – pælingar
Á laugardag og sunnudag verður ársþing KKÍ á Ísafirði. Gera má ráð fyrir mikilli umræðu um fjölda Kana í efstu deild enda liggja fyrir þinginu tillögur þess efnis að fækka Könum úr tvo í einn. Af þeim sökum ætlar heimasíðan að framkvæma smá greiningu á kostum þess og göllum að leyfa einn eða tvo Kana.
Fyrir það fyrsta þyrfti raunverulega að skoða málið í víðara samhengi, þar sem aðrir útlendingar falla ekki undir það að vera skilgreindir eins og Kanar og getur það flækt málið hvort tekið verður á þeim málum líka. Undanfarin ár hefur skoðun þingheims yfirleitt verið sú að ekki sé hægt að setja reglur á Evrópumenn þar sem um þá eigi að gilda sömu reglur og Íslendinga, skv. reglum um Evrópska Efnahagssvæðið. Í þessari umræðu munum við því gera ráð fyrir því að þar verði engar breytingar gerðar.
Við skoðum nokkrar af helstu ástæðum sem nefndar hafa verið sem rök fyrir einum eða tveimur Könum og sjáum hvert það leiðir okkur.
1. Þróun íslenskra leikmanna
Þau rök hafa heyrst að þegar tveir Kanar eru í hverju liði þá færist stærstur hluti stigaskors og ákvarðanatöku í leikjum frá Íslendingum yfir til Kanana. Afleiðingin verði sú að Íslendingarnir verði æ oftar í aukahlutverki og það muni aftra þróun leikmanna með slæmum afleiðingum fyrir styrk þeirra og getu íslenska landsliðsins.
Þessi rök eru ekki léttvæg og skipta miklu máli. En er þetta rétt? Verða íslendingarnir betri ef við leyfum aðeins einn Kana í stað tveggja? Því er í raun ekki auðsvarað, þar sem mörg félög, ekki síst þau sem hafa færri íslenska leikmenn innanborðs munu, eftir sem áður, leita til Evrópu eftir leikmönnum. Líklega verða þeir þó ekki eins áberandi og því gætu Íslendingarnir fengið stærri hlutverk. En svo er líka hitt, að tveir Kanar gera deildina jafnari og því fá Íslendingar í "lakari" liðum jafnvel oftar að taka þátt í jöfnum leikjum og þar fyrir utan má ekki gleyma því að æfingar ættu að verða öflugri með tvo Kana innanborðs sem aftur ætti að efla íslensku leikmennina. Svo má ekki gleyma hinu að þátttaka í Evrópukeppni býður íslensku leikmönnunum upp á áður óþekkt tækifæri til að verða betri, en slíkt er nánast óhugsandi með aðeins einn Kana.
Svarið hér er ekki einhlítt, því það sama gildir ekki um alla leikmenn. Það gæti vel verið að tveggja Kana kerfið sé betra fyrir bestu leikmennina, en verra fyrir þá slakari. Með því móti gæti tveggja Kana kerfið stuðlað að því að okkar bestu leikmenn verði betri en áður, þar sem þeir eflist við aukna samkeppni, en jafnframt dregið út breiddinni. (athugið að þetta eru ekki vísindi heldur pælingar).
2. Gæði körfuboltans, spenna og jafnræði, áhrif á landsbyggðarlið, áhorfendur
Var leikinn betri körfubolti í vetur og í fyrra en áður? Hafa gæði leikjanna í körfuboltalegu tilliti aukist? Því er vandsvarað, en auðveldlega má færa rök fyrir því að fleiri góðir leikmenn hafa verið á Íslandi undanfarin tvö ár en áður, því lætur nærri að áætla að gæði deildarinnar hafi aukist. Það verður að teljast nokkuð víst að tveggja Kana kerfið leiði af sér betri körfubolta og betri lið en áður.
Tveggja Kana kerfið gefur "minni" liðum aukinn möguleika á því að hífa upp gæði liða sinna langt umfram eins Kana kerfis. Lítum á tvö síðustu tímabil og skoðum spútnik liðin, fyrst Snæfell í fyrra og nú Fjölnir í ár. Hefðu þessi ævintýri geta átt sér stað með einum Kana? Svarið er nei. Einnig er ljóst að getumunurinn minnkar innan deildarinnar og sést það t.d. á því að nú í vor var í fyrsta skiptið aðeins eitt félag af Suðurnesjum í undanúrslitum, en það hefur ekki gerst áður í sögu úrslitakeppninnar, og hefði aldrei gerst í eins Kana kerfi. Hvort það er endilega jákvætt að fækka Suðurnesjaliðum í toppbaráttunni skal ósagt látið, en það er að minnsta kosti vísbending um jafnari deild.
Ekki er með nokkru móti hægt að segja að einn Kani eða tveir – ef það er skoðað í einangrun – skipti máli fyrir áhorfendafjölda. Þar eru aðrir hlutir mikilvægari, t.d. stemming hjá ákveðnum félögum, jafnræði í deildinni og stemming fyrir körfuboltanum yfirhöfuð.
3. Fjárhagslegar afleiðingar
Það liggur beint við að áætla að tveir Kanar útheimti meiri kostnað en einn, eða hvað? Þetta er reyndar góð spurning og henni er ekki auðsvarað. Ef við tækjum einn Kana úr hverju liði í vetur og myndum engu bæta við í staðinn, þá væri svarið vissulega já. En hvað mun gerast ef aðeins einn Kani verður leyfður. Í fyrsta lagi munu mörg lið bæta við Evrópuleikmanni, en þeir geta verið ódýrir eða dýrir. Ef þeir eiga að vera í sama gæðaflokki og Kanarnir eru þeir mun dýrari, en fyrir sama pening fá menn yfirleitt töluvert slakari leikmenn. Í öðru lagi munu laun þeirra Kana sem koma til landsins aftur hækka, það er pottþétt, þar sem félögin munu telja sig hafa aukið svigrúm. Niðurstaðan er sú að hjá sumum félögum mun kostaður minnka, en hjá öðrum mun það ekki gerast.
4. Evrópukeppni
Keflvíkingar hafa staðið sig vel í útrásinni eins og oft hefur verið rætt um. Ein af ástæðunum fyrir þeirri velgengni er að þeir hafa haft tvo góða Kana innanborðs í liðum sínum. Slíkur árangur í alþjóðlegri keppni er óhugsandi án tveggja Kana og myndi eins Kana kerfið algerlega stúta þessum möguleika sem hefur gert íslenskum körfubolta mjög gott og aukið hróður hans, bæði hér á landi og líka í Evrópu. Vissulega gætu félög tekið þátt í Evrópukeppni, eftir sem áður, en ljóst er að þau myndu ekki flá feita gelti þar án tveggja góðra atvinnumanna.
5. Skiptir litarháttur máli?
Mikið hefur verið rætt um fjölda útlendinga í körfunni en minna í öðrum íþróttum, þótt stundum séu heilu og hálfu liðin skipuð atvinnumönnum frá Evrópu. Getur verið að sú staðreynd að margir þeirra séu dökkir á hörund eigi hér sök að máli? Erfitt að segja, en amk ættu menn að hafa þetta hugfast í umræðunni.
Niðurstaða
Það er okkar niðurstaða eftir þessar pælingar að tveggja Kana kerfið sé íslenskum körfubolta til framdráttar. Við teljum okkur hafa fært ágæt rök fyrir því, þó vissulega sé ljóst að margir eru okkur algerlega ósammála og líta öðruvísi á málin. Það skal einnig tekið fram að margir Keflvíkingar eru hlynntir eins Kana kerfi og ef við myndum eingöngu vera að meta málin út frá okkar möguleikum til að verja Íslandsmeistaratitil, þá ættum við að styðja eins Kana kerfið, því fá lið geta státað af öðrum eins leikmannahópi. En við horfum út fyrir það og leggjum þunga áherslu á metnað íslenskra félaga til að standa sig í alþjóðlegri keppni og með því efla íþróttina hér á landi, óháð því hvaða félag á í hlut. Einnig vegur þungt að keppnin í vetur er ein sú jafnasta og skemmtilegasta sem verið hefur í mörg ár, einmitt með tveggja Kana kerfinu. Einnig teljum við óskynsamlegt að hringla of mikið með þessi mál, ár eftir ár.
En nú eru það þingfulltrúar sem munu diskútera málin og komast að niðurstöðu fyrir næstu leikið. Menn mynda sér skoðanir út frá eigin forsendum og þær forsendur eru ansi ólíkar milli félaga. En eins og góður maður sagði einu sinni, þetta fer allt einhvern veginn.....
